Nếu bạn tập gym thì bạn phải quan tâm đến bệnh tiêu cơ vân (Rhabdomyolysis) vì đây là một loại bệnh có liên quan đến việc bạn đã tập quá sức. Đây là một loại bệnh mà đã có người tập gym mắc phải, các gymer lưu ý để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Tiêu cơ vân là gì?
Tiêu cơ vân là một dạng tổn thương phá hủy các tế bào cơ vân, giải phóng các chất như myoglobin, phospho vào máu. Nếu không được chẩn đoán và điều trị, nặng có thể gây suy thận cấp, toan chuyển hóa, tăng kali, thậm chí tử vong.
Tiêu cơ vân xảy ra khi mô cơ xương bị tổn thương. Các tổn thương cơ có thể bị gây ra bởi các yếu tố cơ thể (ví dụ như vết thương nát, gắng sức tập thể dục), thuốc, lạm dụng ma túy, bỏng diện rộng, thiếu máu cục bộ cấp tính, thân nhiệt quá cao hoặc dưới 35 độ C kéo dài, giảm kali máu, nhiễm toan ceton, hôn mê thẩm thấu, nhiễm độc cấp, và nhiễm trùng.
Đây là loại tổn thương cơ thường xảy ra khi mọi người bị thương và cơ bắp bị dập nát. Nhưng nó cũng có thể xảy ra do tập thể dục quá nặng, hoặc từ tác dụng phụ của một số loại thuốc. Các triệu chứng của tiêu cơ vân gây ra bao gồm đau cơ, nôn mửa, lú lẫn, nhịp tim không đều và nước tiểu có màu đậm.
Biểu hiện tiêu cơ vân
Khi bị tiêu cơ vân, bạn sẽ bị đau toàn thân, đau cơ ở vai, đùi hoặc lưng dưới, yếu cơ hoặc khó di chuyển cánh tay và chân. Hãy nhớ rằng một nửa số người mắc bệnh có thể không có triệu chứng liên quan đến cơ bắp.
Trường hợp bệnh do chấn thương: sau khi bị chấn thương, bệnh nhân thấy sưng nề, phù cứng, giảm vận động vùng cơ bị tổn thương.
Trường hợp không do chấn thương: quá trình diễn ra bệnh có thể không gây ra bất cứ triệu chứng nào. Tuy nhiên, trong trường hợp điển hình có tam chứng: đau cơ, yếu cơ và nước tiểu có màu đỏ sẫm. Sở dĩ nước tiểu có màu đỏ là do chất myoglobin được giải phóng từ cơ bị tiêu, sau đó được lọc ở thận vào nước tiểu làm cho nước tiểu có màu đỏ hoặc màu coca. Ngoài ra, còn có các triệu chứng của nguyên nhân khác như động kinh, đau khớp, lượng nước tiểu giảm.
Nguyên nhân gây nên hiện tượng này
- Các loại chấn thương làm tổn thương cơ xương
- Nghiện ma túy, nghiện rượu
- Do thân nhiệt tăng (say nắng, hoặc do phản ứng các các loại thuốc, ví dụ thuốc gây mê)
- Các bệnh cơ bắp di truyền như loạn dưỡng cơ
- Thiếu máu cục bộ dẫn tới 1 khu vực cụ thể không đủ dưỡng chất
- Mất nước nghiêm trọng
- Tập luyện quá sức
- Nhiễm trùng do virus cúm
- Có bất thường về điện giải trong cơ thể
- Thừa cân (với BMI trên 30, tính BMI của bạn ngay tại đây)
- Bị nhiễm độc (nọc độc của rắn, ong, nhện…)
Tất cả những yếu tố trên đều gây nên việc giải phóng Protein Myoglobin vào hệ tuần hoàn và nếu giải phóng quá nhiều sẽ làm tổn thương thận của bạn.
Biến chứng nguy hiểm do tiêu cơ vân
Tiêu cơ vân có thể dẫn đến một số biến chứng, trong đó biến chứng nguy hiểm nhất là suy thận. Suy thận xảy ra do ống thận bị tắc bởi các protein của cơ giải phóng vào máu và bài tiết qua ống thận.
Các biến chứng khác gồm: hội chứng khoang do tế bào cơ tổn thương dẫn đến sưng nề và gây tăng áp lực ở giữa các khoang của cơ. Hội chứng khoang thường gặp nhất sau tổn thương, chấn thương cẳng chân, thành bụng. Bệnh cũng gây ra các rối loạn điện giải gây tăng kali và phospho máu.
Lời khuyên của bác sĩ
Tiêu cơ vân là bệnh có thể diễn biến nặng, nhưng có thể phòng tránh được bằng các biện pháp: tập thể dục đều đặn, thích hợp để ngăn ngừa tiêu cơ vân.
Người lao động cần tránh làm việc quá sức trong môi trường nắng nóng, đồng thời phải uống nước đầy đủ bởi vì mất nước làm tăng nguy cơ mắc hội chứng tiêu cơ vân cấp.
Sử dụng các loại thức ăn tốt cho thận như là ớt đỏ, tỏi, bắp cải, táo, quả mâm xôi, dầu oliu và lòng trắng chứng để hỗ trợ cho thận luôn khỏe mạnh.
Ngoài ra, nếu bạn có sử dụng các loại chất kích thích như ma túy, caffein thì nên loại bỏ việc sử dụng chúng thêm.
Bất cứ hình thức tập thể dục nào, bao gồm cả tập gym đều rất tốt cho sức khỏe của bạn, nhưng đừng lạm dụng chúng. Và một khi thấy cơ bắp mình đau đớn và sưng lên, cộng với nước tiểu đậm màu bất thường, có thể bạn nên đi khám để xem mình có bị tiêu cơ vân hay không.
Đừng cố tập quá sức !!!
